RODZAJE ŁAŹNI W RÓŻNYCH KRAJACH

Badając przeszłość ludzkości archeolodzy znajdują mnóstwo resztek budowli, które były przeznaczone do pielęgnacji ciała. Chyba każdy kraj i każdy naród ma swoją wizję budowy łaźni i każdy podejmuje doświadczenie od siebie.

Można wyróżnić pięć rodzajów: russka bania, rzymska terma, turecki hamam, japońska łaźnia parowa, sauna fińska.

Russka bania.

Łaźnia parowa stała bardzo popularna w ostatnich latach, nie tylko w Rosji, ale i na całym świecie. Łaźnia parowa w Rosji znana była wśród słowian już w V—VI wieku. Na przykład stara łaźnia parowa była niezbędna w przeddzień ślubu i na drugi dzień wesela, a wizyta do łaźni towarzyszyła specjalnym uroczystościam. Budowa łaźni była dozwolona wszystkim, którzy mieli wystarczająco dużo ziemi. Z domowych łaźni kożystałi tylko raz w tygodniu, w soboty. Zazwyczaj w domowych łaźni myli się całe rodziny jednocześnie mężczyźni i kobiety razem. Przy założeniu Petersburga w 1703 r. pozwolono budować łaźnie dla wszystkich i przy tym nie brali żadnych opłat. W strefie łaźni znajdowali się ludzie wszelkiego wieku i płci, myli się razem, prawda, kobiety po jednej stronie, mężczyźni  z drugiej strony. Zazwyczaj russkie banie budują z drewna lub bali, a w środku montują piec z cegły. Piec nazywają kamionką, bo budują je z kamieni, które wytrzymują temperaturę ponad 600°C. Aby wytworzyła się para, na rozpalone kamienie wlewa się trochę wody, zwykle jest to działanie nazywa się "poddawaniem". Stąd poszła powiedzenie – "poddaj mi parę". Żar w bani zależy od ilości w niej pary. Jeśli piec ostygł, go rozoalają za pomocą drewna. Mówili, że "łaźnia wszystkie grzechy zmyje". Łaźnia była nie tylko środkiem do zachowania czystości ciała, ale i uniwersalnym lekarstwem na wszystkie choroby. "Łaźnia paruje, łaźnia rządzi, łaźnia wszystko się poprawi" - mówili wśród ludzi tego czasu i starali się zachować tradycje związane z chodzeniem do łaźni.

Rzymskie termy (łaźnia rzymska).

Ten rodzaj łaźnia przyszedł w nasz czas z odległego starożytnego Rzymu. W nich można wykonywać wszelkie zabiegi. Terma, składa się z dwóch pomieszczeń, w jednym z nich, jest ciepła woda, a w drugiej zimna. W łaźni jest również szatnia, która zwykle zajmuje cały pokój. W starożytności, takie łaźnie były budowane z zastosowaniem ogrzewania podłogowego za pomocą rur w którym krążyło się gorące powietrze z brązowego pieca umieszczonego w pokoju obok. Największymi łaźniami były termy Karakalli w pobliżu Awentyńskiego wzgórza, których wymiary dokonywali 6100 m długości i 4900 m szerokości. Wewnątrz były ławki z polerowanego marmuru, w dużej sali mieściło się 2300 kąpiących. Na jednym końcu tego terenu znajdowały się świątynie Apolla i Eskułapa, w drugim – świątynie Herkulesa i Bachusa. W łaźni rzymianie nie tylko się myli, ale prowadzili rozmowy, rysowali, recytowały wiersze, śpiewały, urządzały uczty. Bogaci rzymianie odwiedzali łaźni dwa razy dziennie. W Starożytnym Rzymie cenili łaźni oraz jako lekarstwo na wiele chorób. W szczególności, wybitnego rzymskiego lekarza Asklepiadesa (128-56 lat p. n. e.), za jego zaangażowanie w leczeniu wodą w termach nazwali nawet " kąpiący ". Dziś termy produkują na tej samej zasadzie jak w starożytności. Różnica tylko w tym, że wcześniej termy odwiedzali tylko bogaci i ludzie wysokiej klasy, które budowali takie konstrukcje na własnych działkach ziemi. Później rzymianie zaczęli budować takie termy powszechnie do publicznego korzystania dla każdego rodzaju ludzi. "Łaźnia, miłość i radość - aż do starości jesteśmy razem"— taki napis zachował się do naszych dni, na ścianie jednej starożytnej budowli.

Turecki hamam (łaźnia turecka parowa).

Pierwowzorem dla tureckiej łaźni parowej jest rzymskie termy, jednak hammam budowali wg. własnego, szczególnego schematu. Pierwsze łaźnie parowe pojawiły się w Konstantynopolu. Pierwszym pomieszczeniem w łaźni tureckiej jest garderoba z wysoką kopułą. Dalej tak zwany przedsionek służący do przebrania się oraz odpoczynku po zabiegach. Dopiero potem umieszczone pomieszczenie laźni tureckiej. Wykończenie laźni wykonuje się zgodnie z określonym stylem, charakterystycznych dla ludów tureckich. Wykończenie podłogi i ścian zawiera  płyty z kamienia, a ławki, w przeciwieństwie do drewnianych russkich, zwykle marmurowe. Turecki hamam ma męski i żeński oddziały. Ogrzewają hammam za pomocą ogromnego kotła z wodą i specjalnymi otworami do pary, które mieszczą się w piecu. Jak w starożytności, tak i w naszych czasach, w Turcji, łaźnie można spotkać na każdym kroku, bo takie zabiegi to nie tylko oczyszczenie ciała, ale i obowiązkowy rytuał.

Japońska łaźnia.

Istnieją dwa rodzaje japońskich łaźni: furo – domowa, prywatna, oraz sento – publiczna. Furo - bardziej przypomina pojemność w postaci basenu lub beczki z wodą, którą nazywają furake. Ten pojemnik podgrzewa się do temperatury 40-50°C, a w sriodku ustawiane ławki, aby wygodniej było w niej znajdować się. Człowiek, zanurzony w wodzie, powinien był uważać, aby woda nie dochodziła do poziomu serca. Procedura kąpieli zazwyczaj nie trwa dłużej niż 10-15 minut. Sento - publiczna łaźnia parowa z dużym basenem w przeliczeniu na grupę ludzi. Woda w tym basenie ciągle się zmienia, a temperatura sięga 50°C. Przed wejściem do tegp dużego basenu, najpierw myją się w specjalnych pomieszczeniach. Po zabiegach odpoczywają w wyznaczonych do tego pomieszczeniach.

Sauna fińska.

Jedną z głównych cech fińskiej sauny jest ten fakt, że ona nie jest ogrzewana za pomocą wilgotnej pary jak to jest przyjęte w russkich baniach, a za pomocą suchego powietrza wysokiej temperatury. Sucha para znacznie łatwiej przenosi się człowiekiem, więc temperaturę w takich saunach stosuje się aż do 100°C. Miotły zwykle nikt nie używa, ale jeśli się bardzo chce, to można zastosować wstępnie zmniejszając temperaturę, aby uniknąć poparzenia. Wilgotność w saunie fińskiej zwykle osiąga 10% (ale nie więcej niż 30%). Klasyczną saunę fińską w zwyczaju umieszczają na brzegu jakiegoś jeziora, bo nie ma nic lepszego, niż zanurzyć się w wodzie, po tych zabiegach.

Niezmienna pozostaje tylko jedno — drążek ludzi do tego eliksiru zdrowia i młodości.

Łaźnia, bania, sauna - dla każdego coś miłego.

Odpoczywaj z korzyścią!